In de dynamische wereld van werk en opleiding komen stagiairs en werknemers vaak zij aan zij voor in bedrijven. Op het eerste gezicht lijken deze twee rollen vergelijkbaar; een stagiair bij een kapsalon mag bijvoorbeeld net als haar andere collega’s klanten knippen. Als klant weet je in veel gevallen niet het verschil in functie. Werknemers dienen de cruciale verschillen tussen een stagiair en een werknemer echter goed voor de bril te hebben. Het correct onderscheiden van een stagiair en een werknemer is niet alleen van belang voor het naleven van de wet, maar ook voor het creëren van een eerlijke en gezonde werkomgeving. 

Transavia beboet
Het verkeerd kwalificeren van een stagiair als niet-werknemer kan leiden tot boetes van de Arbeidsinspectie, naheffingen door de Belastingdienst en mogelijke claims van de stagiair. Dit was afgelopen jaar het geval voor Transavia: door in 2022 zestig stagiairs dezelfde taken en werkschema’s op te leggen als volwaardige werknemers in loondienst, werd Transavia door de Arbeidsinspectie een boete opgelegd van € 46.000,00. Tevens moest Transavia de stagiairs met terugwerkende kracht loon en toeslagen betalen, wat in totaal een bedrag van € 623.000,00 zou bedragen. Als werkgever is het dus zeker verstandig om het verschil en de uitvoering van een stage en een arbeidsovereenkomst goed te blijven handhaven. 

Wat is een stagiair? 
Een stagiair is doorgaans een student of pas afgestudeerde die een tijdelijke positie bekleedt binnen een organisatie om werkervaring op te doen in hun vakgebied. Stages zijn vaak onderdeel van een opleidingstraject en zijn gericht op het leren en ontwikkelen van vaardigheden die niet altijd in de klas kunnen worden onderwezen. Een stage heeft een educatief doel, dat kan worden bereikt door het opdoen van praktische werkervaring, training en begeleiding. In veel gevallen ontvangen stagiairs een beperkte of zelfs helemaal geen vergoeding. Dit is afhankelijk van de regelgeving en het type stage. 

Wat is een werknemer? 
Een werknemer is iemand die een arbeidsovereenkomst heeft met een bedrijf en betaald wordt voor het verrichten van specifieke werkzaamheden. Werknemers hebben bepaalde rechten en plichten volgens de wet, waaronder het ontvangen van salaris, het mogen opnemen van vakantiedagen, het hebben van een ziektekostenverzekering etc. Werknemers ontvangen daarbij een salaris of uurloon, inclusief wettelijke voordelen zoals vakantiegeld en (vaak) pensioenbijdragen. Daarnaast genieten werknemers van wettelijke bescherming op het gebied van arbeidsomstandigheden, ontslagrecht en sociale zekerheid. 

Het beschouwen van de stagiair als werknemer
In de zaak HR/Logidex (2015) heeft de Hoge Raad criteria gegeven om te bepalen of een stagiair als werknemer moet worden beschouwd. De maatstaf uit dit arrest kan als volgt worden samengevat: 

Het primaire doel van de stage moet gericht zijn op de opleiding en educatie van de stagiair. Dit betekent dat de werkzaamheden vooral moeten bijdragen aan de leerdoelen van de stagiair. 

De verhouding moet niet primair gericht zijn op het verrichten van productieve arbeid ten behoeve van de werkgever. Als de werkzaamheden die de stagiair verricht vooral in het voordeel van de werkgever zijn en vergelijkbaar zijn met die van reguliere werknemers, kan er sprake zijn van een arbeidsovereenkomst.

Natuurlijk dient er in elke kwestie gekeken te worden naar de omstandigheden van het geval. In de kwestie van Transavia heeft de Arbeidsinspectie benadrukt dat het leeraspect tijdens de stages centraal dient te staan. Werknemers mogen de stagiairs niet als volwaardig werknemer inzetten. 

Vraagt u zich af of u uw stagiairs goed inzet binnen uw bedrijf of twijfelt u over in hoeverre de stagiairs werkzaamheden mogen verrichten? Neem vooral contact met ons op, mijn collega’s en ik kunnen u daarover adviseren.